Jaki sprzęt nurkowy warto kupić Poradniki

Jak kupować sprzęt

Na początku jest kurs... Potem pierwsze nurkowania, coraz większa pasja i nawet się nie obejrzymy, a każde wakacje spędzamy pod wodą. W pewnym momencie naszej nurkowej kariery, stajemy przed potrzebą lub nieodpartą chęcią zakupu własnego sprzętu do nurkowania.

Zakup całego zestawu na jeden raz jest trudny, nie tylko ze względów finansowych, ale także z uwagi na nasze doświadczenie nurkowe i możliwość wybrania najbardziej odpowiedniego dla nas sprzętu. Kupując go zaraz po podstawowym kursie, nie mamy jeszcze na tyle doświadczenia, aby zdecydować, na co należy zwracać uwagę, więc często kończymy z zestawem, którego po kilkunastu następnych nurkowaniach chcemy się jak najszybciej pozbyć. Zazwyczaj więc kompletujemy sprzęt na raty. I tu pojawia się problem: co najpierw, co ważniejsze, a jeżeli już kupować to tak, żeby nie wymieniać po kilku nurkowaniach. Sprzęt nurkowy jest na tyle trwały, że można go używać przez długie lata, warto więc dobrze wybrać. Szkół jest oczywiście wiele, ale my przedstawiamy naszą wersję wydarzeń. Mamy nadzieję, że pomoże to chociaż kilku młodym nurkom. Starzy wyjadacze i tak wiedzą swoje.

Maska - użyteczność maski pod wodą jest oczywista. Dzięki niej możemy widzieć, tak jak na powierzchni. Dzisiaj wszystkie maski wykonane są silikonu, więc większość będzie dobrze układać się na twarzy. Dlatego maski produkowane są w jednym rozmiarze. Czasami występują osobne modele dla kobiet i mężczyzn, oraz dla dzieci. Pierwszy test wykonujemy przykładając maskę do twarzy (bez nakładania paska na głowę) i wciągając powietrze nosem. Jeżeli maska nie spada i dobrze się „zasysa”, to test przeszła, ale niestety nie znaczy to, że nie będzie przeciekać pod wodą. Przy wyborze maski ważne jest również, aby dobrze przylegała do twarzy (po założeniu sprawdzić w lustrze). Nie powinna ona być, ani zbyt luźna, ani zbyt ciasna. Jeżeli pod wodą maska będzie przeciekać, to właśnie z powodu nierównego przylegania do twarzy, mimo prawidłowo ściągniętego paska (uwaga: zbyt ciasne ściągnięcie paska nie zmieni źle dobranej maski w dobrą, a jedynie spowoduje dodatkowy dyskomfort z powodu ucisku). Często przyczyną przeciekania jest krem na twarzy lub obecność włosów czy innych ciał obcych pod kołnierz maski.

Po dopasowaniu kształtu, sprawdźmy, czy wygodnie możemy złapać się za nos, ponieważ tak będziemy wyrównywać ciśnienie w uszach. Maska nie powinna zbyt ciasno przylegać do nosa, bo utrudni nam to przedmuchiwanie. Paski do regulacji maski powinny być łatwo dostępne i proste w obsłudze (system zwalniania paska), tak aby pod wodą, bez problemów można było dopasować maskę nawet w grubych rękawicach.

Na rynku dostępne są maski jednoszybowe, dwuszybowe oraz wieloszybowe. Optymalne są maski dwuszybowe (na każde oko osobna szyba), ponieważ mają zazwyczaj małą objętość (ważne przy opróżnianiu maski z wody) i przyzwoity kąt widzenia. Do nich też możemy dokupić szkła korekcyjne, jeżeli wada wzroku uniemożliwia nam nurkowanie bez okularów. Przed zakupem należy się upewnić, czy do danego modelu maski dostępne są szkła korekcyjne. Maski wieloszybowe, czyli tak zwane panoramiczne, mają dodatkowe szybki po bokach, a czasami nawet na dole. Oferują największy kąt widzenia, ale przy tym mają największą objętość. Trudniej będzie nam maskę przepłukać pod wodą. Dostępne na rynku maski jednoszybowe, także charakteryzują się szerokim kątem widzenia, a zazwyczaj mają większość objętość niż maski dwuszybowe. Kilka modeli takich masek dostępnych na rynku ma jednak równie małą objętość jak maski dwuszybowe, więc nie jest to regułą. Aby wybrać w sklepie najlepszą maskę, wystarczy założyć ją i bez obracania głowy zobaczyć jaki obszar obejmujemy wzrokiem. Należy też pamiętać, że większe szkła nie oznaczają większego pola widzenia. Ważna jest odległość szyby od oczu. To tak, jak patrzenie przez okno: stojąc blisko małego okienka widzimy więcej, niż patrząc z daleka nawet przez dużo większe. Niektóre osoby mogą jednak czuć się niekomfortowo, jeżeli szyby maski są zbyt blisko czoła, więc ostateczny wybór zależy od indywidualnych preferencji użytkownika.

Na koniec pozostaje wybór: czarny czy przezroczysty silikon. Przezroczysty ma to do siebie, że po jakimś czasie żółknie. Czarny silikon z kolei, może powodować uczucie klaustrofobii dla początkujących nurków i mniejszego kąta widzenia. Ale w płytkiej wodzie, przy intensywnym słońcu, czarna maska chroni nas przed uciążliwymi odblaskami. 

polecane modele : HALCYON H-VIEW, TUSA M-212, TUSA M-211, TUSA M-28, HOLLIS M1, ale kluczowe jest dobre dopasowanie maski do naszej twarzy. Uwaga: pod żadnym pozorem nie należy kupować maski ze zwykłą plastikową szybką (dostępne w supermarketach). Szyba maski powinna być wykonana z hartowanego szkła lub hartowanego polimeru, ze względów bezpieczeństwa. 

Płetwy - razem z maską kupujemy płetwy. Będą one nam służyły przez wiele nurkowań, warto więc poświęcić trochę czasu na ich wybór. Dobre płetwy to szybkość pod wodą i bezpieczne pływanie w prądach. Płetwy kaloszowe, czyli z zakrytą piętą, zakładamy na gołą stopę. Płetwy paskowe zakładamy na specjalne buty do nurkowania. W związku z tym musimy również zakupić buty, co jest dodatkowym wydatkiem. Niemniej, do nurkowania najlepsze będą właśnie płetwy paskowe. Mamy tu większy wybór modeli, nie uciskają one stopy, a buty będą przydatne, jeżeli trzeba przejść do miejsca nurkowego po kamienistym podłożu. Płetwy kaloszowe dobre są do freedivingu, snorklowania, pływania w basenie, ewentualnie do nurkowań w ciepłych wodach z łódki. Przeważnie jednak przygoda z nurkowaniem nie kończy się na jedynym wyjeździe, więc prędzej czy później płetwy paskowe okażą się niezbędne.

Przy wyborze płetw kaloszowych należy zwrócić uwagę, aby nie były zbyt dopasowane (powodować będzie to skurcze), ani zbyt luźne (mogą spaść pod wodą). Łatwiej wybrać płetwy paskowe, które przymierzamy na buty nurkowe (gumowe, neoprenowe). But powinien wchodzić lekko w płetwę. Lepiej kupić płetwy troszkę większe, bo jest wtedy szansa, że będzie można je również używać do suchego skafandra. Uwaga: literka R używana przez niektórych producentów oznacza rozmiar Regular (średni), a nie oznaczenie prawy (right). Podobno niektórzy nurkowie zgłaszali reklamacje, że dostali dwie prawe płetwy. Nie wyróżniamy lewej i prawej.

Płetwy różnią się od siebie wieloma czynnikami, ale największy wpływ na komfort pod wodą, ma ich twardość, długość oraz budowa. Twarde płetwy dają większą moc, ale też wymagają zdecydowanie większej siły mięśni, miękkie płetwy to z kolei łatwiejsze pływanie. U nurka początkującego, zbyt twarde płetwy mogą powodować dyskomfort i częste występowanie skurczy, z kolei zbyt miękkie, mogą stać się problemem w przypadku konieczności pokonywania prądów. Kobiety z reguły mają słabsze mięsnie nóg, więc bardzo twarde płetwy będą dla nich niedobre. Biorąc pod uwagę również mniejszą wagę ciała u kobiet, miękka lub średniotwarda płetwa powinna być wystarczająca. Płetwy o krótkim piórze zapewniają lepszą manewrowość, ale osiągają mniejsze wydajności w zakresie mocy i prędkości. Pamiętajmy również, że sama waga płetw ma znaczenie dla ogólnej wagi naszego bagażu.

Jeżeli rozważasz w przyszłości również nurkowanie w suchym skafandrze, w zimnych wodach o temperaturze między 0 a 10 stopni, warto również rozważyć zakup tzw. płetw technicznych, o dużej sztywności i większej przestrzeni na but. Polecamy wybrać płetwy ze specjalną sprężyną zamiast tradycyjnego paska, ponieważ jest to zastosowanie zarówno trwałe jaki i bardzo wygodne przy zakładaniu płetwy na but.

polecane modele :

płetwy kaloszowe : AQUALUNG STRATOS 3, AQUALUNG EXPRESS, TUSA SOLLA, MARES AVANTI EXCEL, CRESSI FROG PLUS

płetwy paskowe : TUSA IMPREX DUO, TUSA HYFLEX VESNA, CRESSI SUB FROG, AQUALUNG TECHNISUB STRATOS

płetwy techniczne JET : POSEIDON TRIDENT FIN, HOLLIS F1, XDEEP EX1, TECLINE JET STREAM, TECLINE POWER JET 

Fajka - z ABC pozostała nam jeszcze fajka. Jest ona bardzo użyteczna do snorklowania i wtedy, gdy chcemy dopłynąć do łodzi lub miejsca zanurzania, nie marnując powietrza w butli. Najprostszy model będzie wystarczający. Dla tych którzy mają problem z wydmuchiwaniem wody przydatny będzie zaworek. Ale jeżeli mamy już na czymś oszczędzać to lepiej na fajce, niż na masce czy płetwach. Z własnym zestawem ABC możemy udać się do każdej bazy nurkowej na świecie i resztę sprzętu pożyczyć na miejscu. Bez wątpienia zaletą takiego rozwiązania jest mały bagaż.

Pianka - Ze względów higienicznych, następnym elementem, który proponujemy kupić, jest własna pianka. Nie chcielibyśmy tutaj weryfikować obiegowej opinii, że nurkowie dzielą się na takich, którzy siusiają do pianek i takich, którzy się do tego nie przyznają, ale coś w tym musi być. Na ciepłe wody odpowiednia będzie długa 3 lub 5mm. W wodzie o 28 stopniach, wbrew pozorom, możemy po godzinie zmarznąć w 3mm piance, dlatego 5mm będzie najlepszym wyborem. Krótkie pianki nie są polecane z uwagi na możliwość kontaktu odsłoniętych części ciała z parzącymi koralami, ostrymi skałami lub jeżowcami. Pianka zawsze stanowi jakąś barierę. W wodach zimniejszych, gdzie temperatura waha się w zakresie 15 – 19 stopni można przeżyć w piance 7mm plus docieplacz, w postaci krótkiej pianki zakładanej na podstawową. Kaptur jest niezbędny, ponieważ przez głowę tracimy najwięcej ciepła. Rękawiczki również będą przydatne. Na wody poniżej 19 stopni, z uwagi na komfort nurkowania, a przede wszystkim ryzyko hipotermii, polecamy jednak suchy skafander.

Przy wyborze pianki kierujemy się głównie wygodą zakładania, przy czym pianka powinna dobrze przylegać do ciała. Po kilku nurkowaniach każda pianka trochę się rozciąga. Zbyt luźny skafander nie ma sensu, ponieważ nie będzie spełniał swojej funkcji. Oczywiście czym pianka lepiej wykonana, tym niestety droższa. Zwróćmy uwagę na szwy, czy są solidnie zrobione i dobrze wykończone od środka, tak aby nie obcierały nas podczas nurkowania. Przydatne są manszety przy rękawach i nogawkach, które zmniejszają cyrkulację wody w piance, oraz suwaki ułatwiające zakładanie. 

polecane modele : BARE SPORT, BARE SPORT S-FLEX, SCUBAPRO EVERFLEX, SCUBAPRO DEFINITION

Suchy skafander - nawet najgrubsza pianka o grubości 7mm i docieplacz o tej samej grubości, nie gwarantują komfortu termicznego w wodzie o temperaturze 5 C. W naszych polskich akwenach, nawet w okresie letnim, kiedy temperatura powietrza przekracza 25C, woda poniżej poziomu termokliny (warstwy odcinającej wodę ciepłą od  zimnej) ma stałą temperaturę przez cały rok i wynosi około 4-5C. Zaletą nurkowania w suchym skafandrze jest to, że woda nie dostaje się do środka, więc nie wychładza naszego organizmu w takim stopniu jak dzieje się to wtedy, kiedy nurkujemy w piance. Aby poprawić naszą termikę, pod suchy skafander dodatkowo zakładamy bieliznę termiczną oraz docieplacz, który tworzy kolejną warstwę izolacji, chroniącą nas przed wychłodzeniem. Coraz bardziej popularne stają się też ogrzewania do suchego skafandra z płynną regulacją  grzania. Zakup suchego skafandra to duży wydatek dlatego warto wybrać sprawdzony produkt który posłuży nam wiele lat. Na co warto zwrócić uwagę podczas zakupu suchego skafandra ?? Przede wszystkim materiał z jakiego wykonany jest skafander. Jeżeli skafander ma być trwały, unikaj crush neoprenu a zamiast tego wybierz Cordurę lub Trilaminat. Zamek skafandra powinien znajdować się z przodu, tak aby móc samemu go zamknąć i otworzyć. Standardowo kryza szyjna jest wykonana z lateksu który jest dosyć cienki i łatwo można go uszkodzić podczas przeciągania przez głowę. Można wybrać kryzę neoprenową która poza większą trwałością jest również zdecydowanie cieplejsza. Pozostałe kwestie wyboru zaworów, rękawic, butów i długości węża dodawczego to już sprawa indywidualna i można to w dowolnym momencie zmienić na inne rozwiązanie. Ważna jest również waga skafandra jeżeli planujemy podróżować z nim samolotem. Lekki skafander można zabrać ze sobą na przykład do Egiptu w lutym, kiedy temperatura wody jest niższa. 

polecane modele : SANTI E.MOTION PLUS, SANTI E.LITE, SANTI LADIES FIRST, BARE X-MISSION, URSUIT HEAVY LIGHT 

Komputer nurkowy - następnym elementem wyposażenia, który proponujemy zakupić jest własny komputer. Do bezpiecznego nurkowania wystarczą oczywiście głębokościomierz, zegarek i tablice, ale niestety tendencją obserwowaną u nurków „wakacyjnych”, jest poleganie pod wodą na przewodniku, oraz z góry narzuconych przerwach na powierzchni. Komputer nurkowy wskazuje nam zarówno głębokość, jak i czas przebywania pod wodą, ostrzega przed zbyt szybkim wynurzaniem się (częsty błąd u początkujących), informuje o limicie czasu bezdekompresyjnego na danej głębokości, uwzględniając przy tym wykonane wcześniej nurkowania. Ważną funkcją komputera jest możliwość ustawienia mieszanek NITROX-owych. Nurkowanie na nitroxie staje się obecnie coraz popularniejsze, i doskonale sprawdza się dla głębokości rekreacyjnych. Na pewno ogólne samopoczucie po takim nurkowaniu jest lepsze, czujemy się mniej zmęczeni, a czasy bezdekompresyjne dla danych głębokości, ulegają wydłużeniu.

Mając komputer sami kontrolujemy nasz czas i bezpieczeństwo i nie musimy polegać na profilu naszego przewodnika. Czasami różnica kilku metrów ma naprawdę duże znaczenie, a początkującym nurkom nie trudno "opaść" parę metrów w dół w stosunku do reszty grupy. Tablic pod wodą nie mamy i całe nasze wyliczenia biorą w łeb. Komputer partnera, czy przewodnika liczy przecież jego głębokość i czas, a nie nasz. 

polecane modele : SUUNTO ZOOP NOVO, SUUNTO VYPER NOVO, SUUNTO D4i NOVO, GENZ BLACK EANx

Automat oddechowy - Jeżeli mamy już ABC, piankę i komputer, w następnej kolejności kupujemy automat. Prawdopodobnie mamy już za sobą trochę doświadczeń w pływaniu na różnych typach wypożyczonych automatów, więc i lepiej wybierzemy odpowiedni model dla siebie. Automat jest bardzo ważnym elementem wyposażenia i gwarantem naszego bezpieczeństwa pod wodą, ale mimo wszystko stawiamy go po komputerze. Lepiej kupić automat, kiedy mamy już jakieś porównanie, gdy potrafimy dobrze oddychać i docenić niskie opory oddechowe. Awarie automatów wypożyczanych nie są częste, ponieważ są one poddawane regularnym przeglądom w każdej bazie, ale oczywiście o własny automat będziemy na pewno dbać lepiej i zapewne będzie to znaczenie lepszej klasy automat, niż najtańsze modele oferowane przez bazy nurkowe. Dlatego sugerujemy, żeby nawet trochę odczekać, zaoszczędzić i kupić dobry sprzęt.. Niestety w tym przypadku zasada, że czym droższy tym pewnie lepszy sprawdza się jak rzadko. Należy pamiętać że automaty dzielimy na automaty na "wody ciepłe" (od 10C wzwyż) i na "wody zimne" (poniżej 10C). Każdy automat na "wody zimne" jest również automatem na wody ciepłe ale już odwrotnie ta zasada nie działa. Automat na "wody zimne" musi spełniać normę EN-250. Razem z automatem musimy kupić  manometr oraz octopus.

polecane modele : APEX XTX 100, APEX XTX 200, APEX MTX-R, AQUALUNG LEGEND, HALCYON HALO

Jacket - Pozostaje nam jeszcze BCD, czyli kamizelka wypornościowa. Nurek rekreacyjny korzysta zazwyczaj z tradycyjnego jacketu, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby pływał w „skrzydle”. Dlatego wybór BCD zostawiamy na sam koniec. Wszędzie jacket można pożyczyć. Nie ma też większego sensu, nurkując raz w roku, ciągnąć takiej ilości sprzętu ze sobą. Ale jeżeli nurkujemy częściej, może okazać się że płyta i worek wypornościowy będą wygodniejszym i lepszym rozwiązaniem. Na pewno warto, po kilkudziesięciu odbytych nurkowaniach, porównać zalety obydwu rozwiązań i wtedy podjąć własną decyzję. Ważne, aby dobrze czuć się w danym sprzęcie i nie sugerować się modą. Oferta na polskim rynku jest bardzo szeroka. Na pewno własne BCD gwarantuje dobry trym, odpowiednią wyporność do naszej wagi, a także właściwy rozmiar, na który nie zawsze można liczyć w bazach.

polecane modele : SCUBAPRO HYDROS, SCUBAPRO SEAHAWK 2, XDEEP ZEOS, XDEEP ZEN

Latarka nurkowa - jeżeli zostały nam jeszcze jakieś pieniądze, możemy przeznaczyć je na latarkę. Dobra latarka to niestety duży wydatek. W Polskich wodach jednak jest niezbędna, jak również przy nurkowaniach nocnych. Jeżeli nurkujemy tylko w ciepłych wodach przyda się do wydobycia ginących kolorów. Poniżej 10 metrów zanikają już czerwienie, a szkoda tracić piękne widoki. Warto więc kupić choćby małą lub średniej wielkości latarkę. 

polecane modele : AMMONITE STINGRAY, GRALMARINE KX MAX , GRALMARINE K2 MAX, LIGHT FOR ME 3XPG 

Tak naprawdę, nie ma odpowiedzi na pytanie, jaki jest najlepszy sprzęt. Najlepszy jest taki, w którym dobrze nam się pływa. Im więcej nurkujemy, tym lepiej mieć własny, sprawdzony i wygodny sprzęt.

Życzymy trafnych wyborów

Dive Away